Piotr Wysocki

215Piotr Wysocki, Dominik Jałowiński, Refugee Jam, 2014, warsztaty artystyczne z mieszkańcami Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców w Białymstoku

Dominik Jałowiński, You must love bad days / Musisz pokochać złe dni, 2014, mural
współpraca: Piotr Wysocki i mieszkańcy Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców w Białymstoku
praca powstała w ramach warsztatów Refugee Jam

Piotr Wysocki, Żiguli, 2014, obiekt, wideo, 15”
współpraca: Dominik Jałowiński i mieszkańcy Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców w Białymstoku
praca powstała w ramach warsztatów Refugee Jam

Piotr Wysocki i Dominik Jałowiński przeprowadzili warsztaty malarsko-rzeźbiarskie w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców w Białymstoku. Jest to ośrodek zamknięty, w którym przebywają wyłącznie mężczyźni. Do udziału w warsztatach artyści zaprosili uchodźców różnych narodowości. Tytuł Refugee Jam opisuje nie tylko sytuację wspólnego tworzenia. Słowo „jam” w zależności od kontekstu może znaczyć również kłopoty, tłok, przemyt czy unieruchomienie.

Podczas warsztatów powstał mural You must love bad days / Musisz pokochać złe dni w formie graffiti, w którym znalazły się hasła odnoszące się do obecnej sytuacji mieszkańców ośrodka. Wysocki i Jałowiński odwołują się do anarchistycznych założeń street artu, który w pierwotnym założeniu był bezprawną ingerencją w przestrzeń miejską, działaniem nielegalnym. Nielegalność jest tu słowem kluczem. Proponując taką formę działań, artyści zwracają uwagę na położenie zaproszonych do współpracy uchodźców. Przebywający w zamkniętym ośrodku mężczyźni, najczęściej schwytani po nielegalnym przekroczeniu polskiej granicy, siedzą w areszcie lub oczekują na nadanie im statusu uchodźcy. Ich pobyt na terenie Polski jest właściwie nielegalny. Mural stworzony w czasie warsztatów stanowi w pewnym sensie ich wizualizację wolności.

Równolegle wyrzeźbiony został „pomnik” kultowego samochodu Łada Żiguli – niegdyś oznaki dobrobytu w ZSRR, dziś synonimu biedy, zarazem najpopularniejszej marki używanej do kontrabandy. Biorąc pod uwagę kontekst powstania rzeźby oraz fakt, że wielu przebywających w ośrodku uchodźców pochodzi z terenów byłego Związku Radzieckiego, nabiera ona niemal symbolicznego znaczenia. Z jednej strony artyści nawiązali do motywu drogi, z drugiej zaś – unieruchomili ładę, pozbawiając ją kół. Odnieśli się tym samym do sytuacji uchodźców zamkniętych w ośrodku, podkreślając ich niemoc, bezsilność, stan zawieszenia. W karoserię samochodu został wmontowany monitor, na którym wyświetlany jest zapis wydarzenia sfilmowanego na warszawskiej Pradze. Doszło tam do podpalenia auta należącego do Czeczenów.

Piotr Wysocki (ur. 1976, Dębno) – artysta wizualny i autor filmów. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie. Laureat konkursu Samsung Art Master  (2008) i dziewiątego konkursu Gepperta we Wrocławiu (2009).